به گزارش مشرق، راديو گفت و گو در نشستي خبري با حضور محمد علي رامين معاون مطبوعاتي وزير فرهنگ و ارشاد اسلامي ، بيژن مقدم مدير مسئول روزنامه جام جم، علي اصغر محکي مدير مسئول روزنامه همشهري و مهدي کوچک زاده نماينده مردم تهران در مجلس شوراي اسلامي به بررسي اين موضوع پرداخته است.مشروح اين نشست خبري به اين شرح است:
راديو گفت و گو:مديران مسول 17 روزنامه کشور در نامه اي به رئيس جمهور خواهان برداشتن انحصار چاپ اگهي هاي دولتي در روزنامه دولتي ايران شدند . اين در حالي است که نمايندگان مجلس روز چهارشنبه به يک فوريت طرح نحوه توزيع عادلانه اگهي هاي دولتي بين روزنامه ها رأي منفي دادند. آقاي مقدم، به نظر شما انحصار اگهي تبليغات دولتي چه تأثيري بر اقتصاد ساير مطبوعات خواهد داشت؟
مقدم: به نظرم اقتصاد مطبوعات در جامعه ما يک اقتصاد شکل گرفته با ثباتي نيست تا مطبوعات ما بتوانند با درآمدهاي خودشان از طريق فروش هزينه هاي خودشان را تأمين و جبران کنند. به همين دليل يک وابستگي شديدي در مورد جذب‌آگهي دارند که مي تواند بخش عمده اي از درآمدها را پوشش دهد.
از طرفي هم اقتصاد ما با يک درصد بالاي شايد 70،80 درصد اقتصاد دولتي است ،بنابراين بخش هاي فعال هم مربوط به دستگاههاي دولتي و اجرايي تلقي مي شوند. بنابر وقتي ما از روزنامه ها حرف مي زنيم منظورمان اين روزنامه هاي معروف هم نيست اجمالاً. مطبوعات را مي گوييم در تهران و سراسر کشور که يک عدد خيلي بالايي را تشکيل مي دهد اينها يک وابستگي عميقي پيدا کردند به آگهي هاي دستگاه هاي دولتي که به آنها داده مي شد هم جنبه هاي اقتصادي دارد،جنبه هاي تبليغي دارد و جنبه هاي قانوني هم دارد. اينها بخشي از اين درآمدهايشان را مي توانستند از اين طريق جبران کنند.
راديو گفت و گو:آقاي محکي، ايا انحصار آگهي هاي مطبوعات ،موجب تعطيلي يا کاهش تيتراژ برخي روزنامه ها نمي شود؟
محکي:من اعتقاد دارم که اين اتفاق خواهد افتاد. دليل اين امر هم روشن است. به هر حال اقتصاد رسانه ها و به ويِژه رسانه هاي مکتوب تا اندازه زيادي برايند درآمدها و هزينه هايشان است. از نظر هزينه ها به هر حال آنچه که در طي هر سال دارد اتفاق مي افتد،افزايش روند هزينه هاست. هزينه دستمزد است،هزينه اقلام مصرفي مثل کاغذ و چاپ و زينک و اينهاست. از آن طرف درآمدها يک بخشش تک فروشي است. نشريات نمي توانند از يک حدي بيشتر قيمت را بالا برند،چون به هر حال تيراژ را از دست مي دهند. از طرفي ديگر روي آگهي ها بايد حساب باز کنند. آگهي ها هم دو قسم است. يک قسم آگهي هاي بخش خصوصي است،که شديداً از شرايط بازار و رقابت تأثير مي پذيرد. يک بخش هم آگهي هاي دولتي است که با توجه به اينکه هنوز بخش عمده اي از صنايع و فعاليت هاي اقتصادي در کشور ما دولتي هستند،تا اندازه زيادي نگاه مطبوعات براي تأمين هزينه ها به سمت آگهي هاي دولتي است.
بنابراين اگر ما با واقع بيني به موضوع نگاه کنيم،انحصاري شدن انتشار آگهي ها در نشريات خاص و محروم کردن يک بخش بزرگي از نشريه ها از آگهي ها به منزله از دست رفتن درآمد عمده اين مطبوعات خواهد بود و خواه ناخواه مي تواند خيلي از اينها را به ورطه تعطيلي بکشد.
راديو گفت و گو:آقاي رامين،شما با صحبت هاي آقاي محکي موافقيد؟
رامين:اصلاً کلا اين برنامه شما برايم مفهوم نيست. براي اينکه مثلاً يک موضوعي که ما از همان روزهاي اول بعد از شنيدن اين مطلب در خود وزارت ارشاد در معاونت مطبوعاتي پيگير بوديم و راههاي مختلفي را دنبال کرديم و اصلاً مسئله کان لم يکن اعلام شده بود و ما مسئله را حل کرده بوديم. من خيلي تعجب مي کنم که چرا باز در حالي که ما هنوز چيزي را ابلاغ نکرديم و اينکه دستورالعمل اجرايي براي اين کار نداديم ،مثلاً مجلس شوراي اسلامي بيايد با يک طرح يک فوريتي که گويا انگار هيچ اولويتي در اين مملکت وجود ندارد،به جز مثلاً يک بخشنامه اجرايي که اجرا هم نشده و يا مثلاً اين فضاسازي هاي تبليغاتي که بنده دو بار در تلويزيون صحبت کردم،همان روزهاي اول عرض کردم اين قضيه منتفي است و رئيس جمهور دستور دادند براي اصلاح آن مصوبه اي که براي هيئت دولت هم نبوده و براي يک بخش مديريتي بوده است.
راديو گفت و گو:اين اصلاحيه چه بود؟
رامين: اين را چون دولت هنوز به ما ابلاغ نکرده من نمي توانم آن را عرض کنم. منتها اصلاً دولت آن تصميم را گرفته بودند و ما هم اين مصوبه قبلي را در واقع مصوبه اجرايي را اعلام نکرديم.
راديو گفت و گو:آقاي رامين،شما به عنوان معاون مطبوعاتي وزير فرهنگ و ارشاد اسلامي فکر مي کنيد که اين مصوبه مي تواند به زيان برخي از اين روزنامه هاي دولت باشد؟
رامين:مصوبه اي که تا حالا اجرا نشده؟
راديو گفت و گو:اينکه از آنها آگهي ها گرفته شده. از نظر اقتصادي
رامين: خير. ما نگاهمان را بايد اصلاح کنيم و آن اينکه دولت نخواسته که به روزنامه اي امتياز دهد يا از روزنامه اي امتيازي را بگيرد. اين مصوبه اجرايي بودجه، يک تصميمي بر اين مبنا بوده که يک نظم اقتصادي را در صرف بيت المال مراعات کنند. بحث ما نه بحث سياسي بوده، نه بحث رسانه اي بوده که بخواهند مسئله اي براي رسانه ها و مطبوعات فراهم کنند. اصلاً نوع نگاه چيز ديگري است. من متعجبم از اين که واقعاً يک مطلب خيلي ساده اي آن قدر پيچيده شود،آنقدر فضاسازي شود که آخر سر هيچ کس نفهمد که چه خبر است. يا کسي به اين تصور برسد که نکند دولت مي خواهد انحصار ايجاد کند. نکند دولت مي خواهد محدوديتي براي رسانه ها فراهم کند. اين خيلي بد است که ما يک امر ساده را پيچيده کنيم ، بعد آخر سر خودمان هم گير همان پيچيدگي...
راديو گفت و گو:آقاي محکي،شما صحبتي داريد در ارتباط با فرمايشات آقاي رامين؟
محکي:البته خيلي براي ما مباهات است که معاون مطبوعاتي به عنوان مدافع حقوق مطبوعات در کشور، بتوانند مانع از اين شوند که احياناً آئين نامه هايي يا قوانيني در استقلال حرفه اي مطبوعات و در تأمين اقتصادي آنها اگر احياناً مي خواهد مانعي ايجاد کند،معاون مطبوعاتي به عنوان مدافع مي آيد و دفاع مي کند از آن.... بحث من اين است که حتي اگر احتمال اين موضوع وجود داشته باشد که اگر ً آگهي هاي دولتي بخواهد به سمت نشريات خاصي ورود پيدا کند و نشريات ديگر از آن محروم شوند،مي تواند مشکلاتي را داشته باشد. اولا موانع مالي مي تواند بدون اينکه رد پاي مشخصي را بر جاي گذارد،رسانه هاي مستقل و آزاد را در فشار گذارد.
رسانه هاي مستقل اگر استقلال مالي و ثبات مالي نداشته باشند نمي توانند از نظر حرفه اي درست عمل کنند. يعني در واقع اينها خيلي راحت بعد از اينکه رگ حياتشان که آگهي است گرفته شد، مجبورند که بروند و وارد يک نوع معاملات و بده بستاني با برخي از مجموعه ها شوند، در قبال انتقاد نکردن يا در قبال تأييد کردن ،مثلاً کمک هاي مالي بگيرند.
اين نمي تواند براي فضاي کار مطبوعاتي خوشايند باشد. ما يک اصطلاحي داريم تحت عنوان روزنامه نگاري متعهد، در جايگاه کارآفريني و داشتن روزنامه نگاري متعهد،استقلال مالي باعث مي شود که استقلال تحريريه تأمين شود. استقلال مالي بنيان حيات روزنامه هاست. اگر روزنامه از نظر مالي مستقل باشد،کسب و کار آن ادامه پيدا مي کند و به کسب و کار ديگري تبديل نمي شود.
راديو گفت و گو:پس شما موافقيد انحصار چاپ آگهي دولتي در روزنامه دولتي ايران به ضرر روزنامه شماست.
محکي:به ضرر فضاي مطبوعاتي است. حالا روزنامه همشهري يک تفاوتي که دارد ،اتکاي او به آگهي هاي دولتي آنچنان زياد نيست. چون بخش عمده اي از آگهي هاي خرد کسبه جزء و سطح پايين بازار را توانسته جذب کند و اتکاي زيادي به آگهي هاي دولتي ندارد. اما اگر همشهري را ما استثنا بگيريم،ساير مطبوعات بويژه مطبوعات خصوصي تا اندازه زيادي رگ حياتشان آگهي هاي دولتي است.
راديو گفت و گو:آقاي مقدم، اولاً بفرماييد در نامه اي که 17 روزنامه به رئيس جمهور نوشتند ،چه مطالبي بيان شده و از رئيس جمهور چه درخواستي کرديد. و دوم بفرماييد که تا به حال جوابي گرفتيد يا خير؟
مقدم:من قبل از اين که پاسخ اين سوال شما را بدهم،شهادت مي دهم در جلساتي که با آقاي رامين و آقاي دکتر حسيني وزير ارشاد داشتيم، آقايان کاملاً درمورد دفاع از حقوق مطبوعات وارد شدند و نظرشان هم تغيير نکرده. البته من يک اختلاف نظري با آقاي رامين دارم،آن هم اين است که ايشان دو سه بار تأکيد کردند که اين اجرايي نشده. مي خواهم بگويم که اين اجرايي شده و اثراتش را هم گذاشته و در همه دستگاههاي دولتي دارد عمل مي شود.
اما نگاه مثبت آقاي رامين،آقاي دکتر حسيني که من عرض کردم در جلسات مختلف مسقيماً شنيدم،بعلاوه مصاحبه هفتم تيرماه آقاي احمدي نژاد که با خبرنگارها داشتند اين باعث شد که بلافاصله بعد از آن مصاحبه آقاي احمدي نژاد که در مورد اين موضوع سوال کردند،ايشان گفتند که ما بررسي مي کنيم اگر احياناً آسيبي متوجه مطبوعات شود ما راضي نيستيم و اصلاح مي کنيم. لذا نامه اي تهيه شد به امضاي 17 نفر از مديران مسئول. دقيقاً با همين متن که مثلاً خطاب به آقاي احمدي نژاد که با توجه به اين صحبت شما که باعث خوشحالي و اميدواري شد،ما از شما مي خواهيم که در اين مورد تجديد نظر کنيد.
در اين فاصله من پاسخ رسمي دريافت نکردم. اما پاسخ هايي که به واسطه دوستاني که به رئيس جمهوري نزديک هستند و حتي صحبتهاي افراد ديگري که خواندم،همه شان اظهار کردند،حتي يکي از مشاورين آقاي احمدي نِژاد که من ديروز با ايشان صحبت کرده بودم،امروز با من تماس گرفتند و گفتند که آن موضوع نامه دارد اصلاح مي شود. اين باعث خوشحالي ما بود و خواست مطبوعات هم همين است. به نظر من تلاشهاي وزارت ارشاد جنبه کارشناسي دارد چون بالاخره رئيس جمهور بايد از ارشاد بپرسد. اين آقايان هم از اول گفتند که نظر ما همين است و معتقديم که اين بايد اصلاح شود. اين ها مي توانسته موثر باشد.
آنچه که ما مي خواهيم اعلام علني رسمي و ابلاغي است که دستگاهها بدانند. چون آن اعلام شده و ابلاغيه اجراييه بودجه چاپ شده. در همه خبرگزاري ها هست،به دستگاهها هم رفته. آنها الان مبنايشان آن است. تا زماني که چيز مکتوبي از رئيس جمهور و دولت ارسال نشود عملاً آن دارد کارکرد خودش را ادامه مي دهد.
راديو گفت و گو:آقاي کوچک زاده، به چه دلايلي نمايندگان مجلس به يک فوريت طرح توزيع آگهي هاي دولتي بين روزنامه ها رأي منفي دادند؟
کوچک زاده:من نمي توانم از طرف کل کساني که رأي منفي به فوريت اين طرح دادند،اظهار نظر کنم ولي خود بنده با دادن يک اخطار قانون اساسي با اصل طرح اين مطلب در مجلس مخالف بودم. به اين دليل که خلاف اصل 57 و اصل 60 قانون اساسي است که در آنجا بحث تفکيک قوا مطرح شده. کساني هم که اين طرح را داده بودند اتفاقاً در مقدمه طرح خودشان اشاره کرده بودند که بالاخره اين کار وظيفه وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامي است. من از اين موضع مخالف بودم . يعني اينکه مجلس در جزئي ترين امور اجرايي که وظيفه دولت است بخواهد وارد شود اين خود يک رفتار خلاف قانون و غيرقانوني است.
راديو گفت و گو:آقاي کوچک زاده،شما مي فرماييد اين کاري که انجام شده ،حق قانوني دولت است؟
کوچک زاده:اين کاري که انجام شده بله. ولي اينکه من مي خواستم از صحبتهاي دوستان بشنوم،ظاهرا‌ً دولت هم تمايل دارد که حالا اين آگهي ها را به شکل ديگري،يعني منحصر نکند به روزنامه ايران،آن طور که من شنيدم. در مجلس اين طرح گفته شده که به طور عادلانه بين همه روزنامه ها توزيع شود. من با اين هم اگر صلاحيت اظهار نظر داشتم مخالفت مي کردم.
راديو گفت و گو:آقاي محکي، آقاي کوچک زاده فرمودند که کاري که دولت انجام داده،قانوني بوده.نظر شما هم همين است؟ وقتي قانون است بايد به اجراي آن تن دهيم ديگر.
محکي:عرضم اين است،حالا قانوني بودن يا نبودنش را کساني که در حوزه قوانين و مقررات،کارشناسان حقوقي آشنا هستند راجع به اين قضاوت خواهند کرد. من فقط از اين باب صحبت کردم که اگر نظام و حاکميت ما پذيرفته که مطبوعات ما آزاد و مستقل بيايند و نقش آفريني کنند. اين طرف هم بايد نقش آفريني داشته باشند که لازمه وجود مطبوعات آزاد و مستقل اين است که از نظر مالي اينها در مضيقه نباشند و استقلال حرفه اي انها حفظ شود.
من البته موردي که آقاي کوچک زاده فرمودند که اين حق دولت است که آگهي هاي دولتي را به سمت روزنامه خاصي ببرد،نمي توانم قضاوت کنم که قانوني است يا نيست،چون من حقوقدان نيستيم. ولي آنچه به نظرم مي آيد اين است که نوع ساختار حقوق قانوني مطبوعاتي ما به گونه اي نيست که اين را موجه نشان دهد و تأييد کند.
راديو گفت و گو:آقاي مقدم ، ايا نظر شما هم همين است؟
مقدم:من دوست داشتم آقاي رامين اگر بودند،صحبتهاي ايشان را بشنويم. مي خواهم اين را عرض کنم. ما نمي توانيم بگوييم يا مي شود يا نمي شود. ما سي سال بعد از انقلاب را پشت سر گذاشتيم. نظام قانوني داشتيم،مطبوعات داشتيم. حدود 9،10 دولت داشتيم. اين کار براي اولين بار رخ داده و برخي به يک بدعت تعبير مي کنند. ولي يک کاري که سابقه ندارد،طبيعي است که توجه را جلب کند. ما اصلاً کار نداريم که چه دولتي با چه گرايشي. ما علاقمند به اين دولت هستيم يا منتقد به اين دولت هستيم. ما مي گوييم برخي از کارها است که هر موقع پايه آن گذاشته شود غلط است.
دولت يک شخصيت و يک جايگاه بلندي دارد، بايد پايه و چتر حمايتي او بالا سر همه باشد. اين اتفاقي که افتاد خلاف مشي دولت بود. و به نظر من در جاي ديگر متني را کس ديگري نوشته تبديل به يک موادي شده،کارسازي شده.شما هم مي دانيد اصلاً زماني که رئيس جمهور اينجا نبود اين ابلاغ شد. يعني آقاي احمدي نژاد اينجا نبود که اين تصويب شد و معاونين شان ابلاغ کردند. و ايشان هم شنيدند الان دارند مي روند در مسير اصلاح.
بنابراين اينکه ما مي گوييم به اين معني است که اين سي سال اين گونه بوده. وقتي مي خواهيم کاري را کنيم بايد به قدري دلايل متقني براي آن داشته باشيم که اتفاقاً همه بيايند حمايت کنند. ضمن اينکه آثار آن جبران ناپذير است. اينکه من خودمم هم با دوستاني که نزديک رياست جمهوري بودند همين پيشنهاد را کردم،گفتم که اصلاً اين نيازي به ورود مجلس ندارد. من نظر آقاي کوچک زاده را هم اجمالاً‌مي پسندم که دولت خودش زودتر بيايد تصميمش را اصلاح کند.
يک بند و يک آئين نامه است. نبايد تبديل به يک دعوا شود. يک مشکل ايجاد کرده برطرف مي کند. مشکل ايجاد کرده اصلاحش مي کند و اين مسيري است که زودتر بايد انجام شود و عملياتي شود که من عرض کنم اعلام شود و ابلاغ. چون قبلي ابلاغ شده. الان دستگاهها نمي توانند به غير از روزنامه ايران آگهي بدهند زيرا از آنها بازخواست مي شود. اصلا در متن ابلاغيه آن وجود دارد که دستگاهها بايد پاسخگو باشند اگر احياناً يک آگهي را بدهند به روزنامه ديگري. از طرف ديگر اطلاع رساني دولت چه در بخش تبليغات چه در بخش اطلاع رساني هم ضعيف مي شود. يعني قبلاً اين اطلاعات را به روزنامه هاي مختلف مي داديم، الان مي دهيم به يک روزنامه.
رامين: اقاي مقدم. دو نکته را اشاره کردند که درست است و ما از روز اول که اين مصوبه اجرايي بودجه به اطلاع ما رسيده بود، خدمت دوستان عرض کردم، قبل از اين که به رسانه ها کشيده شود ما يک مکتوبي را خدمت مسئولين داديم که اين اصلاح شود. آنها هم قول بررسي را دادند بعد هم به سمع و نظر رئيس جمهور رسيد. ايشان هم دستور دادند که اين برسي و اصلاحيه اي لحاظ شود. همان روزهاي اول. يعني قبل از اينکه هيچ بحثي در رسانه ها مطرح شود.
من در حضور مديران مسئول و در گفت و گوهاي مختلفي هم که داشتيم که آقاي وزير هم تشريف داشتند عرض کردم که اين از نظر ما قابل اصلاح است و ضرورتي به طرح مباحث رسانه اي ندارد. چه برسد برود در مجلس شوراي اسلامي و برخي از عزيزان نماينده به جاي اينکه به اولويت هاي مملکت بپردازند، به مسائل حاشيه اي توجه داشته باشند و خيلي براي من تعجب انگيز بود. اينکه طرحي در مجلس برود با طرح يک فوريت . لذا انتقاد بنده به اين نوع برخورد است که وقتي يک مطلب ساده اي است که حالا آقاي مقدم فرمودند که مثلاً برخي از دستگاههاي اجرايي از دادن آگهي ها به روزنامه هاي مختلف پرهيز مي کنند،بله تصميم دولت اين بوده که از بودجه و از امکانات بيت المال مراقبت شود و دستگاهي از دستگاهها بي مورد آگهي مي دادند،از نظر دولت بي مورد اتلاف بيت المال تلقي مي شده و رئيس جمهور دستور دادند اين اصلاح شود.
راديو گفت و گو:نمي شد اين آگهي ها ساماندهي مي شد؟
رامين:دستور رئيس جمهور در ابتدا همين ساماندهي صرف بيت المال در مورد آگهي ها بود. حالا از آن دستور آقاي رئيس جمهور يک چنين مصوبه اي در بخش بودجه استخراج کرده بودند که وقتي ما خدمت خود آن برادران و آقاي رئيس جمهور عرض کرديم که اين مغايرت دارد با منويات حضرتعالي. دستور دادند که بررسي و اصلاح شود.
راديو گفت و گو:الان اصلاح شده؟
رامين:بله. هنوز به ما ابلاغ نشده. چون که مي دانم تصميم گرفته شده،مي دانم که اصلاح شده. اگر دستگاه ها مراقبت مي کنند و آگهي هاي مختلفي را اين طرف و آن طرف نمي دهند،بخاطر اجراي دستورالعمل قبلي است.
راديو گفت و گو:يعني اصلاحيه به دست آنها نرسيده؟
رامين:بله. و اصل قضيه عرض کردم،آنچه که مد نظر رياست جمهور بوده ،مراقبت در برابر اتلاف بيت المال نسبت به اين آگهي ها بود. در همه جاي جهان درآمدها ماليات دارد. همشهري و ديگر رسانه ها توجه داشته باشند،اگر آگهي يک منبع درآمد است بايد ماليات آن پرداخت شود.
راديو گفت و گو:يعني تا الان پرداخت نمي کردند؟
رامين:نخير. تا الان اين منبع درآمدي هيچ گونه مالياتي در بر نداشته.
راديو گفت و گو:آقاي محکي،همين طور است؟
محکي:قانون مطبوعاتي آيا شامل حال ماليات مي شوند يا خير.برابر قانون فعاليتهاي مطبوعاتي از شمول قانون معاف هستند و دقيقاً آئين نامه هاي اجرايي هم مشخص کرده که فعاليتهاي مطبوعاتي شامل چه مواردي مي شود. البته الان دقيقا ً‌آمدند ماليات را از آگهي ها مي گيرند،ماليات از توزيع گرفته مي شود. ماليات از چاپخانه هم گرفته مي شود.فقط و فقط تنها چيزي که الان معافيت قائل مي شوند مباحث مربوط به حق التحرير ،کساني که بيرون از روزنامه دارند به روزنامه مطلب مي دهند، حتي کارمنداني که در روزنامه اند دارند کار مي کنند از حقوقشان ماليات کم مي شود. تا به حال که اين گونه بوده. اين نکته اي است که شديداً هم مورد اعتراض قرار گرفته ،چون در واقع يک نوع تفسيري از قانون دارد مي شود که تمام موارد مربوط به فعاليت مطبوعاتي را دارد يکي يکي از شمول قانون خارج مي کند.
بحث الان سر اين است که به هر حال صرف نظر از اينکه ماليات گرفته مي شود يا نمي شود،ما آيا قائل به ادامه حيات مطبوعات هستيم يا خير. اگر مطبوعات مي خواهند اداره شوند و فعاليت داشته باشند و ما قائل به اين هستيم که يک جريان از ديدگاههاي مختلف در درون نظام وجود داشته باشد که به هر حال مردم بتوانند از مناظر مختلف از ديدگاه ها و مسائل آشنا شوند،اگر به اين قائل باشيم،بايد شرايط فعاليت مطبوعات هم فراهم باشد. طبيعتاً شرايطي که الان وجود دارد به لحاظ اقتصاد نشر، تا اندازه زيادي مطبوعات را وابسته به آگهي هاي مطبوعاتي کرده. آيا اين آگهي ها ماليات شامل آنها مي شود يا نمي شود،پرداخت مي شود يا نمي شود.
راديو گفت و گو:البته آقاي رامين معتقدند که بايد ماليات پرداخت شود.
محکي:ماليات آن را هم بايد پرداخت کند،پرداخت مي کنند. اما صحبت سر اين است که آيا اين قضيه صحت دارد که آگهي هاي دولتي از روزنامه هاي غير دولتي سلب شده. اگر اين صحت ندارد، ديگر جاي بحث کردن در شبکه راديويي را ندارد و بحث تمام است. اما اگر اين بحث صحت دارد، مي شود راجع به آن صحبت کرد. به هر حال آگهي هاي دولتي مي تواند به سراغ مطبوعات بيايد ،ماليات آن هم اگر درآمد دارد و شامل شان مي شود کسر شود. اين اصل موضوع را پاک نمي کند.
راديو گفت و گو:آقاي رامين، آقاي محکي اعتراض داشتند که بخش هايي که مربوط به روزنامه ها مي شود بخصوص چاپ آگهي ها مشمول ماليات نمي شود.
رامين:اگر مطلبي هست اين بايد طبق قانون عمومي بودجه اصلاح شود و ما رسانه ها را يک ابزار فرهنگي مي دانيم نه يک ابزار تجارت و درآمد و کمپاني هاي اقتصادي اينها نيستند.
راديو گفت و گو: به هر حال بايد از يک جايي هزينه هاي آنها در بيايد.
رامين: صد درصد. اگر يک مجوزي براي نشريه فرهنگي اجتماعي داده مي شود بعد آن تبديل به آگهي نامه مي شود، بايد در قبال عملکردي که مغايرت دارد با قانون مطبوعات پاسخگو باشد و نسبت به آن درآمدي که خارج از روابط قانوني دارد دريافت مي کند و در حد و اندازه هزينه هاي آن نيست، بايد نسبت به آن هم مسئوليت بپذيرد،ماليات دهد تا با آن ماليات آن نشريات فرهنگي و اصيلي که مطابق با قانون عمل مي کنند تغذيه شود. در حقيقت اگر قانون عادلانه اجرا شود ما هيچ مشکلي در عرصه مطبوعات نخواهيم داشت. بحث سر اين است که ما به دنبال اجراي عدالت در همه حوزه ها هستيم از جمله در عرصه رسانه ها.
در بحث آگهي ها من کلاً اشاره کردم و در همان روز اول اين موضوع را قابل اصلاح ديدم و پيگيري هم شد و ما ظرف روزهاي آينده هم ابلاغيه دولت را دريافت خواهيم کرد.
راديو گفت و گو:آقاي رامين چرا روزنامه ايران براي اين کار انتخاب شد؟
رامين:فقط به دليل اينکه مسئولين دستگاه هاي مختلف مراقبت کنند در صرف بيت المال. چون تصور مي شد روزنامه ايران درآمدش را از دولت دريافت مي کرده؛ بخش تنظيم بودجه فکر مي کرده روزنامه ايران، روزنامه دولتي است در حالي که خود همين هم مورد خدشه است از نظر ما. بنابراين براي اينکه يک بودجه دوباره اي به اين روزنامه داده نشود،آن دستگاهها هم محدود شود که به طور افراط و اسراف در آگهي ها نداشته باشند اين روزنامه را تخصيص داده بودند.
بحث بر سر اين نبوده که ديگر روزنامه ها محروم شوند. بحث سر اين بوده که در دادن آگهي ها هم دستگاه هاي مختلف مراقبت کنند از بودجه عمومي. حالا که مثلاً در اين مورد اين تعبيرهاي سياست هاي آمار پيش آمده ما هم به مسئولين اطلاع داديم، مسئله را حل کردند و ديگر موضوعي براي بحث به نظرم نمانده.
راديو گفت و گو: سوال من اين است که وقتي طرح عنوان مي شود،سريع اقدام مي شود. حالا اگر قرار است که اصلاحيه اي روي آن انجام شود ، ايا مي توانيم براي آن زمان مشخص کنيم؟
رامين: مگر بنده در اين که مثلاً آن مصوبه چه مدت طول کشيده تا به امضا رسيده و بعد به ما ابلاغ شده مگر زماني شناختم . يک مصوبه اي از يک بخش دولت بوده و منتقل شده ،بعد هم ما درخواست اصلاح مي دهيم و اين هم دارد انجام مي شود. سوال من از حضرتعالي،آيا با اين همه توضيحاتي که بنده عرض کردم،رسانه ملي که از بودجه بيت المال تغذيه مي کند و بايد مهمترين مسائل مملکتي را مطرح و پيگيري کند،آيا واقعاً هزينه هاي بيت المال و ذهن و و انرژي شما و ما و مخاطبين بايد صرف چيزي شود که اصلاً موضوعيت ندارد؟
راديو گفت و گو: ما به دنبال روشن شدن قضيه هستيم.
رامين:من توضيحم را که عرض کردم بزرگوار. ولي اگر مي خواهيد با کش دار کردن مطلب يک سوء تفاهماتي ايجاد شود،که به نظر من ضرورت ندارد. چون با توضيحاتي که خدمت شما عرض کردم،يک مصوبه اي اصلاً اصلاح شده،ما منتظر اصلاح ابلاغيه هستيم ديگر بحث کردن سر آن چه حکمتي دارد؟چه ضرورتي دارد؟
مقدم:من فکر مي کنم برنامه شما اگر هيچ خاصيتي نداشته باشد،به هر حال خبر خوبي که آقاي رامين دادند به نظر من آقاي رامين خيلي خوب عمل کرد. چون ما قبل از اينکه خبر دقيقي نداشتيم. تنها سند ما که معتبر تلقي مي شود ،صحبتهاي خود آقاي رامين است و از اين طريق هم اهالي مطبوعات مي شنوند.
آنچه مهم است اين است که عزم دولت به اصلاح اين است و آقاي رامين دارند خبر مي دهند که به زودي ابلاغ مي شود. ابلاغ هم دست ايشان نيست. سيستم دولتي است. يک مسير خاصي دارد. آن هم روند است. ممکن است چند روزي هم طول بکشد. مهمترين چيز همان خبري است که الان ايشان مي گويند. اينکه ما الان ماليات مي دهيم يا خير. به نظر من اينها بحث هايي جداست .
مي خواهم بگويم که چون حرف حرف مي آورد. ما هر چه مي گوييم ممکن است مطلب جديدي ايجاد شود. اينها محل بحث ما و آقاي رامين و دوستان ديگر نيست. يک مشکلي پيش آمده بود،شما اين موضوع را حلاجي کرديد، قبلاً هم بحث هاي کارشناسي و جلسات و گلايه ها بوده. خوشبختانه مسير آن مسير خيلي درستي است که به نظر من خبر آن را هم آقاي رامين دادند ،ما هم به سهم خودمان تشکر مي کنيم و خوشحاليم.
راديو گفت و گو:آقاي محکي، نظر شما چيست؟
محکي:من اميدوارم موردي که آقاي رامين فرمودند پيگيري و اصلاح شود و نگراني که بويِژه مطبوعات بخش خصوصي را درگير خود کرده تمام شود. چون ذهنيتي وجود دارد اين ذهنيت نبايد اشاعه يابد. اين ذهنيتي که مثلاً انحصاري کردن انتشار آگهي هاي دولتي در يک روزنامه به منظور اين است که بشود مطبوعات را کنترل کرد، يا مانع از رشد و توسعه مطبوعات مستقل شد. ما با اقدام مان مي توانيم مانع از اين شويم که چنين ذهنيت هايي در جامعه توسعه و رشد يابد.
به هر حال مطبوعات براي اينکه بتوانند در يک جامعه مستقل و حرفه اي کار کنند بايد تأمين هزينه شوند. وقتي که يارانه هاي دولتي به سمت نشريه هاي خاصي برود و وقتي که هيچ مسيري و معبري براي تأمين درآمد مطبوعات وجود نداشته باشد و حتي اين بحث مطرح شود که مطبوعات حتي براي قيمت تک فروشي شان هم بايد هماهنگ با يک سري مراجع اقدام کنند،اين ذهنيت در جامعه تقويت مي شود. ما براي اينکه مانع از شکل گيري اين ذهنيت منفي شويم ،با اقدام خودمان مي توانيم نشان دهيم که واقعاً قائل به عدالت هستيم. عدالت در اين است که به يک روزنامه خاصي رانت ندهيم در بهره مندي از آگهي ها. به نشريات خاص رانت ندهيم در بهره مندي از يارانه ها.
نشريات خاصي را مورد تفقدهاي ويژه قرار ندهيم. اگر واقعاً رسانه اي در داخل نظام مقدس جمهوري اسلامي ايران دارد برابر قوانين کار مي کند، دارد برابر رسالت مطبوعاتي خود اقدام مي کند و هدفي جز رشد و بالندگي نظام ندارد، بايد کمک کنيم. ولي از حدود خارج نشويم.
رامين : شما مهلتي به من براي پاسخ به اين صحبتي که مطرح شد نمي دهيد؟
راديو گفت و گو:چرا يک چند دقيقه اي .
رامين: مطالبي که مدير مسئول روزنامه همشهري مطرح کردند،اينها در بطن اين اظهارات يک شبهه افکني است که درست نيست. اين روزنامه محترم وقتي که منافع ملي و اخبار و مطالبي که به عموم جامعه بر مي گردد را سانسور مي کند و منتشر نمي کند... بعنوان مثال عرض مي کنم،بنده روز سه شنبه مصاحبه رسانه اي داشتم،که بايد رسانه ها اين اطلاعات را،اين اخبار و مطالب را به سمع و نظر جامعه برسانند. مطالبي بسيار تعيين کننده براي عموم رسانه ها بوده. وقتي مثلاً يک روزنامه هاي خاص توجه مي کنند که اين گونه اخبار را به مردم منتقل نکنند،اين خلاف رسالت مطبوعاتي شان است. اگر يک روزنامه هايي واقعاً مصالح عمومي را ناديده مي گيرند و صرفاً به پشتوانه مثلاً يک نهادي مثل شهرداري جريان سازي مي کنند که مصالح عمومي ذيل منافع مثلاً گروهي يا شخصي يا يک نهادي قرار مي گيرد ، اين بد است. يعني ما مجوز قانوني که به مطبوعات مي دهيم فرق نمي کند چه براي شخص باشد يا نهاد يا حزب باشد ، بايد مصالح و منافع عمومي را دنبال کنند. حالا يک رسانه اي که اين گونه عمل مي کند و عملکردش بسيار از نظر قانوني مورد خدشه است و ما با غمض العين برخورد مي کنيم بعد اين گونه نسبت به دولت فضاسازي کنيم که مثلاً مي خواهند يک روزنامه را خاص کنند و عدالت را مراعات نکنند. اين خوب نيست. يعني شما به عنوان رسانه ملي نبايد واسطه اي شويد به نشر اين گونه شبهه افکني ها و در عين حال من عر ض کردم،ابتداي برنامه که شما سوالي کرديد و بنده هم پاسخ دادم درست بود ولي تکرار آن و کشدار کردن مطلب به نظر من ضرورتي ندارد و به هر حال صلاح مملکت خويش خسروان دانند.
